Hiện nay, người cao tuổi ở Việt Nam ngày càng chiếm tỉ lệ lớn trong dân số. Vấn đề chăm sóc cho người già được quan tâm đặc biệt. Bài viết sau sẽ hướng dẫn chi tiết người cao tuổi nên ăn gì? Uống gì để sống khỏe.
Danh mục
1. Người cao tuổi nên ăn gì
1.1. Gạo lứt và ngũ cốc nguyên cám
Theo nghiên cứu, chất dinh dưỡng ở gạo lứt nhiều hơn so với gạo trắng thông thường. Gạo lứt còn chứa nhiều vitamin B, Ca, Mg và chất lignan chống oxy hóa, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh huyết áp, tim… tăng đề kháng cho cơ thể.
Gạo lứt tốt cho sức khỏe người cao tuổi (Nguồn: disneycooking.com)
Ngũ cốc nguyên cám như gạo, lúa mì, hạt kê, ngô, các loại đậu, yến mạch… đủ tinh bột, đạm thực vật, chất xơ, khoáng chất, vitamin rất tốt cho sức khỏe người già. Chất avenanthramids chống oxy hóa trong yến mạch giúp bảo vệ tim, giảm nguy cơ bệnh ung thư. Chất phytochemical trong lúa mì làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Ngô giàu magie, đồng, kẽm, vitamin tốt cho đường tiêu hóa, chất lutein và zeaxanthin giúp bảo vệ mắt, giảm nguy cơ thoái hóa.
1.2. Các loại rau xanh
Để có một sức khỏe tốt người già nên ăn rau gì? Một số loại rau được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên người cao tuổi nên thường xuyên ăn như rau mầm, củ dền đỏ, cải xoong, rau ngót, rau muống, rau mồng tơi, măng tây, rau chân vịt, bông cải xanh… Ở rau mầm cung cấp nhiều vitamin C và E so với các loại rau khác. Củ dền đỏ chứa nhiều vitamin K, nitrat, chất xơ giúp người cao tuổi điều hòa huyết áp, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Cải xoong giàu vitamin K, C, A và một số chất chống oxy hóa. Một lượng lớn vitamin B12 có trong măng tây có tác dụng trong điều trị bệnh huyết áp. Rau chân vịt hay còn gọi là cải bó xôi cung cấp nhiều mangan và hàm lượng vitamin C, K, A tốt cho việc điều trị bệnh tiểu đường. Rau muống, rau mùng tơi, bông cải xanh… cũng rất tốt cho đường tiêu hóa, phòng chống một số bệnh và chống oxy hóa.
Rau xanh cung cấp chất xơ và vitamin (Nguồn: mebauangi.com)
Cần lưu ý người cao tuổi nên chọn mua các loại rau sạch, đúng mùa, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
1.3. Tăng cường các loại hoa quả
Việc ăn uống cần được quan tâm đặc biệt đối với người già bởi vì lúc này cơ thể bị thoái hóa, sức khỏe giảm sút. Do đó các vitamin và khoáng chất từ trái cây rất tốt với người cao tuổi. Vậy người cao tuổi nên ăn quả gì? Một số loại trái cây được khuyên dùng như quả táo, nho, chuối, bưởi, bơ, đu đủ… Táo chứa cholesterol, nhiều chất oxy hóa giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, cao huyết áp, ung thư đại tràng. Trong quả nho có nhiều Kali, sắt,… phòng tránh bệnh tim, thiếu máu. Chuối bổ sung cho cơ thể người cao tuổi chất xơ, kali tăng cường sức khỏe đường tiêu hóa. Đu đủ có tác dụng phòng bệnh tim mạch, bổ máu, hỗ trợ chức năng gan,… Hiện nay giữa những vấn nạn thực phẩm bẩn, hoa quả tiêm hóa chất cho đẹp mã, tươi lâu, bạn nên tìm đến những địa chỉ mua rau củ quả sạch, đạt tiêu chuẩn an toàn cho sức khỏe người dùng.
Hoa quả sạch là thực phẩm bổ dưỡng mọi đối tượng cần cung cấp, nhất là người cao tuổi (Nguồn: luontuoisach.vn)
1.4. Protein từ thịt trắng
Trong gia đình có ông bà, bố mẹ lớn tuổi, bạn băn khoăn người cao tuổi nên ăn gì để tốt cho sức khỏe? Thịt trắng là sự lựa chọn chính xác. Thịt trắng như thịt gà, thịt vịt… chứa hàm lượng protein phù hợp với người cao tuổi, tốt cho người có bệnh huyết áp, tiểu đường…
1.5. Các loại đậu
Chọn các loại đậu thơm ngon, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao như đậu xanh, đậu đen, đậu Hà Lan, đậu đỏ… cung cấp chất xơ, lượng cholesterol thấp rất tốt cho hệ tiêu hóa của người già.
1.6. Các loại hải sản
Người cao tuổi nên ăn gì? Theo nghiên cứu của chuyên gia nghiên cứu Sức khỏe Tim mạch người già ở Mỹ cho thấy ăn hải sản giúp người già khỏe mạnh. Số người tham gia nghiên cứu đã có một quá trình lão hóa lành mạnh, không mắc bệnh hiểm nghèo, vận động bình thường và vô cùng minh mẫn. Do đó, các nhà khoa học đã khuyến nghị người già trên 65 tuổi nên có chế độ ăn hải sản hợp lý. Một số loại hải sản rất tốt như cá hồi, mực, tôm, sò điệp,… Cá hồi chứa nhiều omega 3 rất tốt, có lợi cho tim mạch, giảm nguy cơ bị đột quỵ ở người già, giúp bảo vệ mắt khỏi bệnh thoái hóa điểm vàng. Cua biển chứa omega 3 cao nhất, đồng thời cung cấp lượng protein lớn, crom, canxi… Vitamin B chứa trong mực giúp người già khỏi cơn đau nửa đầu… Tuy nhiên, khi ăn hải sản người cao tuổi cần phải có chế độ khoa học và sử dụng liều lượng hợp lý theo lời khuyên của bác sĩ.
Các món hải sản tốt cho sức khỏe người già (Nguồn: dragonsea.vn)
1.7. Ăn gì tiêu hóa tốt?
Ở tuổi già hệ tiêu hóa bắt đầu có nhiều vấn đề như táo bón, đầy hơi… Do đó chế độ ăn uống ảnh hưởng khá lớn đến hệ tiêu hóa. Một số thực phẩm tốt cho đường tiêu hóa như cà rốt, khoai lang, chuối, rau mồng tơi, bơ, táo… Cà rốt chứa chất xơ không hòa tan làm mềm phân và kích thích tiêu hóa. Khoai lang có chất xơ gấp hai lần khoai tây rất hiệu quả trong chữa táo bón. Chuối chứa chất xơ hòa tan giúp thải độc tố, chất cặn bã trong đường ruột. Bơ cung cấp omega 3 dồi dào tốt cho tim mạch và nhuận tràng. Rau mồng tơi nhiều chất xơ, vitamin K rất tốt cho người bị táo bón. Táo chứa chất pectin, chất xơ giúp mềm phân dễ tiêu hóa.
1.8. Ăn gì giúp ngủ ngon?
Giấc ngủ rất quan trọng cho một cơ thể khỏe mạnh. Một số thực phẩm giúp người già ngủ ngon như trà tim sen, nhãn, nước yến,… Người cao tuổi không nên uống rượu bia và các chất kích thích như cà phê, nước ngọt,… sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ. Cần đảm bảo ăn uống đủ dưỡng chất, khoa học, nhiều vitamin, chất xơ để tăng cường hệ miễn dịch.
Trà tim sen mang đến giấc ngủ ngon cho người cao tuổi (Nguồn: sendaiviet.com)
2. Người già nên uống gì?
2.1. Sữa
Người già nên uống gì tốt cho xương khớp và cơ thể? Người già nên bổ sung thêm sữa để bồi bổ sức khỏe. Trong sữa chứa nhiều canxi, đạm, vitamin A, D, B… là nguồn thực phẩm rất bổ dưỡng. Sữa dành cho người già được các nhà sản xuất nghiên cứu cho ra một công thức phù hợp, thường bổ sung các chất có lợi tốt cho tim mạch, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường trao đổi chất.
Sữa là thức uống cung cấp năng lượng cho người cao tuổi (Nguồn: vinamilk.com.vn)
Tuy vậy, người cao tuổi không nên thay thế bữa chính bằng sữa. Khi lựa chọn sữa cần biết bệnh của mình để lựa chọn loại sữa cho phù hợp và uống phải đúng cách. Quan trọng nhất là nên chọn sữa của thương hiệu có uy tín trên thị trường, có nguồn gốc rõ ràng, đạt chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm
2.2. Uống đủ nước
Người già nên uống gì? Nước rất quan trọng với người già, có tác dụng làm mềm phân, hỗ trợ tốt cho tiêu hóa. Mỗi ngày nên uống từ 1,5 đến 2 lít nước, chia thành nhiều lần. Người cao tuổi nên uống nước đun sôi để nguội, nước ép hoa quả, nước trà xanh, nước rau má, rau diếp cá… không những giúp giải nhiệt mà các loại nước này còn chứa nhiều khoáng chất và vitamin.
2.3. Nước ép trái cây
Người già nên uống gì để cơ thể bổ sung dưỡng chất và vitamin? Nước ép trái cây được các chuyên gia y tế đánh giá cung cấp đủ dưỡng chất, rất tốt cho sức khỏe người cao tuổi. Một cốc nước cam ép sẽ cung cấp lượng lớn vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cho người cao tuổi. Nước ép bưởi cung cấp hơn 100% lượng vitamin C trong khoảng 150ml cho người cao tuổi.
Nước cam ép giàu vitamin C, thơm ngon dễ uống (Nguồn: diendan.fall.vn)
Trong bưởi chứa beta carotene chống oxy hóa mạnh ngăn ngừa hiệu quả bệnh ung thư, giảm nguy cơ bị tim mạch và đột quỵ. Nước ép dứa, táo, xoài… cũng cung cấp nhiều vitamin E, C, A rất có lợi cho sức khỏe người già. Tuy nhiên, bạn lưu ý lựa chọn những hoa quả quả sạch, biết rõ xuất xứ nguồn gốc, mua tại địa chỉ tin cậy.
2.4. Nước trà thảo mộc
Lựa chọn mua trà thảo mộc có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể là thức uống ưa thích của người cao tuổi. Trà xanh chứa nhiều chất oxy hóa có tác dụng giảm cân, tốt cho làn da. Trà bạc hà nhiều thành phần vitamin B, canxi… giúp tăng cường sức đề kháng, chữa bệnh đường hô hấp, tiêu hóa, làm ấm cơ thể vào mùa đông. Trà hoa cúc có mùi thơm dễ chịu giúp tinh thần của người già được sảng khoái, thoải mái, giảm mệt mỏi, chống stress. Trà gừng có tác dụng chống cảm lạnh, có tác dụng thông xoang, long đờm… Tuy nhiên, khi sử dụng các thức uống này người cao tuổi cần kiểm soát, không nên dùng nhiều sẽ không tốt cho cơ thể.
2.5. Thức uống dinh dưỡng chứa vitamin
Người già nên uống vitamin gì để tốt cho cơ thể? Các loại thức uống dinh dưỡng chứa vitamin cung cấp đủ dưỡng chất phù hợp giúp người cao tuổi sống khỏe, sống vui. Các sản phẩm này được nghiên cứu kỹ lưỡng không chứa cholesterol, đường lactose, gluten là những chất không tốt cho người già. Thức uống này chứa lượng dinh dưỡng cân đối giúp bảo vệ sức khỏe, tốt cho huyết áp, hệ tim mạch, hỗ trợ đường tiêu hóa, cung cấp vitamin D, canxi, tăng cường sức đề kháng cho người cao tuổi.
3. Người già không nên ăn uống gì?
3.1. Các món chiên xào nhiều dầu mỡ
Các món chiên xào rất kích thích vị giác nhưng người già không nên ăn nhiều món này vì thực phẩm chiên xào gây khó tiêu, trướng bụng, chứa nhiều chất gây ung thư. Các chất đạm, dầu mỡ có nhiều trong món chiên xào gây bệnh béo phì, bệnh tim mạch, không tốt cho sức khỏe.
Các món chiên rán tuy ngon miệng nhưng không tốt cho sức khỏe người cao tuổi (Nguồn: mekhoeconkhoe.com)
3.2. Thực phẩm lên men
Thực phẩm lên men như dưa muối, cà muối… chứa lượng muối nhiều không tốt cho hệ xương khớp của người lớn tuổi. Khi lên men hàm lượng nitrit trong dưa cà muối rất cao, đồng thời thực phẩm lên men rất dễ có nấm mốc không có lợi cho sức khỏe, có khả năng gây ung thư
3.3. Thực phẩm nhiều gia vị muối
Ở người cao tuổi, các chức năng bị suy yếu, nhất là đường tiêu hóa. Do vậy, ăn quá nhiều muối sẽ không có lợi cho sức khỏe. Người già nên hạn chế ăn dưa muối, cà muối, nước tương, mì chính, nước mắm… Ăn mặn dễ dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh huyết áp, bệnh về gan thận, tim mạch,… Do vậy, người thân trong gia đình khi chế biến món ăn cho người cao tuổi cần lưu ý điều này.
3.4. Bánh ngọt, nước ngọt
Ăn nhiều đồ ngọt sẽ làm đường huyết tăng đột ngột, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người già. Người cao tuổi chỉ nên dùng chất đường từ nguồn gốc thiên nhiên như cơm, phở, bánh mì. Hạn chế tối đa ăn đường, bánh ngọt và uống nước ngọt.
Nên hạn chết tối đa ăn bánh ngọt (Nguồn: conlatatca.vn)
3.5. Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa nhiều cholesterol, chất béo bão hòa cao có hại cho tim mạch của người cao tuổi, người bị tiểu đường, cao huyết áp. Nội tạng động vật còn là môi trường chứa nhiều vi khuẩn, nhất là vi khuẩn E.coli gây bệnh tả, tiêu chảy, ký sinh trùng như sán chó, giun xoắn… nếu thực phẩm không đảm bảo hoặc không được chế biến đúng quy trình chuẩn. Do đó chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người cao tuổi cần hạn chế tối đa ăn nội tạng động vật.
Người già nên hạn chế ăn nội tạng động vật (Nguồn: cloudfront.net)
3.6. Rượu bia cà phê
Các tài liệu khoa học đã chứng minh uống nhiều rượu dẫn đến xơ gan, ung thư gan, suy tim. Uống nhiều rượu người già sẽ bị mệt mỏi liên tục, suy dinh dưỡng, đột quỵ, nguy cơ tử vong. Cà phê là thức uống gây nghiện, làm mất ngủ ở người già.
3.7. Thịt đỏ
Các loại thịt đỏ nhiều người biết đến như thịt bò, thịt trâu, thịt dê, thịt lợn… Trong thịt đỏ chứa nhiều chất béo bão hòa, hàm lượng cholesterol cao, giàu protein, chứa nhiều chất béo… nguy cơ dẫn đến bệnh tiểu đường, béo phì, ảnh hưởng tới tiêu hóa. Nếu ăn nhiều thịt đỏ người già có nguy cơ cao mắc các bệnh Parkinson và Alzheimer, viêm khớp, gout,…
Người già ăn nhiều thịt đỏ có nguy cơ cao mắc bệnh Parkinson và Alzheimer (Nguồn: nhathuoclongchau.com)
3.8. Thực phẩm gây khó tiêu dị ứng
Người cao tuổi cần biết rõ những thức ăn mà mình dễ bị dị ứng để tránh xa tuyệt đối. Một số thực phẩm dễ gây dị ứng như cá biển, hải sản, đậu nành,… Nếu bị dị ứng cần phát hiện kịp thời và đến cơ sở y tế để điều trị.
Trên đây Blog Docco đã cung cấp những thông tin hữu ích giải đáp việc người cao tuổi nên ăn gì, uống gì để tốt cho sức khỏe. Bạn hãy áp dụng vào việc chăm sóc người lớn tuổi trong gia đình mình để đảm bảo cho sức khỏe cho họ, đồng thời đừng quên đưa họ đi thăm khám, kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý và kịp thời điều trị nhé