Bệnh thủy đậu ở trẻ em là gì: Triệu chứng, Phác đồ điều trị, Cách phòng ngừa

1. Bệnh thủy đậu ở trẻ em là gì

Bệnh thủy đậu ở trẻ em là một loại bệnh phổ biến do virus Varicella Zoster gây ra. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp và khi chạm phải vào các bọng nước bị vỡ của người mắc thủy đậu, dễ phát tán khi trẻ không được vệ sinh sạch. Bệnh thường gặp ở trẻ em dưới 10 tuổi. Trẻ em dưới 10 tuổi thường bị mắc thủy đậu ít nhất một lần vào thời điểm nào đó. Bệnh thủy đậu là loại bệnh không quá nguy hiểm, tuy nhiên nếu không được phát hiện sớm nhất và điều trị đúng cách thì có thể gây ra nhiều biến chứng về sau.

Virus Varicella Zoster khi soi dưới kính hiển vi (Nguồn: labce.com)

2. Triệu chứng trẻ bị thủy đậu

Dấu hiệu trẻ bị thủy đậu dễ nhận biết nhất khi xuất hiện các bọng nước đỏ và gây ngứa trên da. Các bọng nước tập trung nhiều ở lưng, bụng và mặt, sau đó sẽ lây lan ra khắp cơ thể. Ban đầu các bọng nước chỉ là những vết nhỏ như côn trùng đốt hoặc mụn nhọt nên thường khó phát hiện. Sau một thời gian, các vết này sẽ phát triển thành các bọng nước chứa dịch lỏng, dễ vỡ, khi vỡ sẽ tạo nên vết loét trên da.

Thường trẻ sẽ bị tổn thương nặng về da và suy giảm hệ miễn dịch. Các triệu chứng trẻ bị thủy đậu khác đi kèm có thể là sốt, nhức đầu, đau họng và chán ăn. Lúc này, cha mẹ có thể mua bổ sung vitamin cho bé tăng sức đề kháng hoặc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ miễn dịch với sự hướng dẫn, tư vấn của bác sĩ chống lại bệnh.

Bé bị thủy đậu sẽ có triệu chứng nổi bọng nước đỏ khắp người (Nguồn: dailydot.com)

3. Các biến chứng nguy hiểm

Bệnh thủy đậu tuy lành tính và có thể hồi phục hoàn toàn nhưng đôi khi lại có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi cấp tính, viêm não và viêm màng não nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đặc biệt khi bệnh thủy đậu ở người cao tuổi, phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Để tránh những biến chứng đáng tiếc này xảy ra, cha mẹ cần đưa con đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc hệ thống bệnh viện Vinmec chuẩn quốc tế có cơ sở trên toàn quốc để khám và phát hiện bệnh để được điều trị kịp thời với gói bảo hiểm y tế toàn diện.

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc thủy đậu nhất (Nguồn: usatoday.com)

4. Cách chăm sóc bé khi bị thủy đậu

4.1. Giữ vệ sinh cho bé sạch sẽ

Nhiều người cho rằng khi trẻ bị thủy đậu phải tuyệt đối kiêng nước nên không tắm rửa cho bé. Đây là một sai lầm. Khi chăm sóc trẻ bị thủy đậu tại nhà, thực hiện vệ sinh chăm sóc bé sạch sẽ thường xuyên và hàng ngày bởi có nhiều trường hợp, trẻ mắc bệnh nên cha mẹ không tắm cho bé khiến những vết thương của bé bị nhiễm trùng.

Tốt nhất, cần tắm rửa và vệ sinh cho bé nhẹ nhàng bằng nước ấm hàng ngày với một số dụng cụ vệ sinh đơn giản cho bé tiện lợi. Hơn thế nữa, khi tắm và lau người cho bé cần thực sự nhẹ nhàng để tránh các bọng nước bị vỡ, sẽ khiến các vết thương lây lan.

Giữ vệ sinh cho bé sạch sẽ để tránh tình trạng bệnh phát tác nặng (Nguồn: eva.vn)

4.2. Bổ sung thực đơn đầy đủ chất dinh dưỡng

Trong suốt giai đoạn mắc bệnh, cha mẹ cần cho bé ăn uống đầy đủ chất với bột và thực phẩm dinh dưỡng thơm ngon, hấp dẫn và tuyệt đối không kiêng khem. Bổ sung nhiều chất xơ, protein và nước cho trẻ vào giai đoạn này vì bé đang bị mất nước cho nổi mụn thủy đậu.

4.3. Không tắm lá vô tội vạ cho bé

Khi chăm sóc trẻ bị thủy đậu tại nhà, cha mẹ không nên làm theo những lời khuyên tắm nước lá vô tội vạ cho bé mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Nên sử dụng các loại sữa tắm nhẹ dịu và diệt khuẩn cho bé.

4.4. Cho bé điều trị theo đúng phác đồ của bác sĩ

Cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để khám và phát hiện bệnh cũng như chữa bệnh kịp thời ngay khi có dấu hiệu trẻ bị thủy đậu. Cần tham khảo kỹ những tư vấn cụ thể của bác sĩ, thực hiện theo đúng phác đồ điều trị, không tự ý dùng thuốc, lấy lá tắm bé, hoặc nghe theo những phương pháp điều trị chưa được kiểm chứng.

Chỉ nên tắm cho bé bằng nước ấm chứ không nên tắm bằng nước lá (Nguồn: everydaywellness.org)

5. Phác đồ điều trị bệnh thủy đậu ở trẻ em

5.1. Chẩn đoán bệnh

Công việc chẩn đoán bệnh

Cha mẹ khi không biết trẻ bị thủy đậu phải làm sao thì việc đầu tiên cần làm là đưa bé tới gặp bác sĩ để được chẩn đoán bệnh. Cần nghĩ ngay đến việc bé đã bị thủy đậu nếu trên da xuất hiện các bọng nước nếu gần đây bé có tiếp xúc với người bị thủy đậu, tại địa phương đang bùng phát dịch và đặc biệt là khi bé chưa được tiêm ngừa thủy đậu. Trên da bé có thể xuất hiện bọng nước ở nhiều nơi như lưng, bụng, mặt, và cả niêm mạc miệng, mắt. Bác sĩ sẽ xét nghiệm máu của bé để phát hiện dấu hiệu bệnh qua lượng bạch cầu trong máu tăng cao.

Chẩn đoán xác định

Trong trường hợp bé chưa được tiêm ngừa, chưa từng mắc bệnh thủy đậu mà có tiếp xúc với người bị thủy đậu thì có nguy cơ cao là đã mắc phải bệnh, đặc biệt là khi bắt đầu xuất hiện các bọng nước ở da và niêm mạc.

Chẩn đoán có thể

Trên da trẻ xuất hiện nhiều bọng nước chứa dịch lỏng, có thể là trong suốt hoặc trắng đục, cũng có thể đã bị vỡ và khô lại chuyển qua màu nâu.

Dấu hiệu của trẻ bị thủy đậu (Nguồn: photo-3-baomoi.zadn.vn)

Chẩn đoán phân biệt

Khi xuất hiện các bọng nước trên da, có thể bị trầy xước hoặc bị loét và có quầng đỏ bao quanh và da bị nhiễm trùng, bác sĩ sẽ phải dựa vào phân lập siêu vi để đưa ra cách chữa trị tốt nhất. Các cha mẹ lưu ý, khi con bị thủy đậu và các bọng nước bắt đầu bị vỡ thì nên cho bé mặc các quần áo mềm mại, thoáng khí.

Cần đưa bé đến gặp bác sĩ ngay khi có triệu chứng (Nguồn: videoblocks.com)

5.2. Thuốc điều trị bệnh thủy đậu

Nguyên tắc điều trị

Để điều trị bệnh thủy đậu cho trẻ cần tuân thủ các nguyên tắc về điều trị đặc hiệu, điều trị triệu chứng và điều trị biến chứng nếu có. Cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ thật sớm ngay từ những dấu hiệu bệnh đầu tiên để quy trình điều trị được giảm bớt, bé cũng sẽ nhanh khỏi bệnh hơn.

Điều trị đặc hiệu: Acyclovir

Điều trị đặc hiệu Acyclovir có tác dụng rút ngắn thời gian nổi bọng nước cũng như làm giảm thiểu tổn thương da. Ngoài ra còn giúp ngăn ngừa biến chứng có thể xảy ra sau này bởi hệ miễn dịch của bé trong thời gian mắc bệnh rất yếu. Thuốc sẽ có hiệu quả cao nhất nếu được dùng trong vòng 24 giờ sau khi phát bệnh. Do đó, với các vị phụ huynh có con lần đầu bị thủy đậu mà không biết trẻ bị thủy đậu phải làm sao thì nên tuân theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Điều trị triệu chứng

Các triệu chứng như phát ban, mẩn ngứa, nổi bọng nước sẽ giảm bớt. Các triệu chứng đi kèm khác như đau đầu, sốt, sổ mũi, có thể làm giảm bằng cách dùng paracetamol.

Điều trị biến chứng

Trong trường hợp trẻ bị biến chứng bội nhiễm sau khi bị thủy đậu, nên cho dùng Bristopen 100mg/kg uống hoặc tiêm mạch nếu triệu chứng bệnh nặng. Riêng biến chứng viêm não thì cần xem xét kỹ phác đồ điều trị viêm não.

Thủy đậu có thể đi kèm với sốt hoặc sổ mũi (Nguồn: itiswhatitiscolumn.wordpress.com)

6. Cách phòng bệnh thủy đậu cho trẻ        

6.1. Tăng cường sức đề kháng cho bé

Để phòng bệnh thủy đậu cho trẻ, cha mẹ cần tăng sức đề kháng cho bé bằng cách bổ sung vào bữa ăn cho bé những thực phẩm tươi, bổ dưỡng như thịt, cá, trứng, sữa, các loại nguyên liệu giàu protein và đa dạng các loại vitamin, khoáng chất, đặc biệt là các loại rau củ quả chín, thơm ngon, trái cây nghiền và nước ép trái cây nhiều vị giúp tăng cường hệ miễn dịch. Vào mùa hè, nhiều loại dịch bệnh có nguy cơ bùng phát, cha mẹ cần chú ý tắm rửa, làm vệ sinh cá nhân kỹ càng.

Bé cần được bổ sung dưỡng chất đầy đủ để tăng sức đề kháng (Nguồn: wikimedia.org)

6.2. Tiêm vắc xin phòng bệnh sớm

Cách phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất cho trẻ chính là tiêm vắc xin phòng thủy đậu sớm. Bé từ 12 tháng tuổi trở lên là đã có thể tiêm ngừa miễn dịch, cha mẹ cần đưa con đến ngay các địa chỉ tiêm phòng cho trẻ sơ sinh gần nhất để đảm bảo sức khỏe.

Nếu được tiêm ngừa, khả năng phòng bệnh của trẻ sẽ được tăng lên từ 80 tới 90%. Cũng có một số trường hợp tuy đã tiêm ngừa nhưng vẫn mắc bệnh, tuy nhiên số lượng trường hợp này rất ít, chỉ khoảng 10% và thường bị rất nhẹ, hoàn toàn không gây ra biến chứng.  

Trẻ em trên 12 tháng cần được tiêm ngừa vaccine thủy đậu (Nguồn: clinicone.com)

Trên đây là những chia sẻ của Blog Docco về bệnh thủy đậu ở trẻ em, các cách phòng bệnh cũng như cách chữa bệnh hiệu quả. Bệnh thủy đậu không phải là bệnh quá khó chữa nên các phụ huynh không cần quá lo lắng khi con mắc bệnh này, cần bình tĩnh đưa con đến gặp bác sĩ và xin tư vấn cụ thể, tuyệt đối không nên tự ý chữa tại nhà, có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc.

Nếu bé bị có dấu hiệu bị thủy đậu, cha mẹ có thể đưa con đến khám bệnh tại khoa khám nhi bệnh viện Vinmec sẽ được chẩn đoán và điều trị tốt nhất. Ngoài ra, Vinmec còn có những gói bảo hiểm cho mẹ và bé chăm sóc toàn diện với nhiều ưu đãi tiện lợi. Mong rằng những chia sẻ của Blog Docco đã giúp ích được cho các cha mẹ. Mong rằng bé sẽ luôn có sức khỏe thật tốt!